Afrikaans

Voor de copywriters en andere taalgeleerden onder jullie, even een stukje over de taal van de blanke Afrikaners, en de nachtmerrie van elke taalpurist: Afrikaans.

Het Afrikaans is een soort experimentele remix van het Nederlands. Het ontstond toen de Hollandse kolonisten in hun intercontinentale bootje stapten en het Nederlands met zich meenamen. Onderweg hebben ze de helft overboord gesmeten, en eens aan wal de rest weer aangelengd met wat Engels van hun Britse collega's. Voeg daar nog een snufje Zoeloe aan toe, al roerend laten sudderen, et voilà: 'n nuwe taal was gebore.

De oorspronkelijke spelling was iedereen na de lange reis al lang vergeten, dus hebben ze er maar een fonetische schrijfwijze op geplakt:
alstublieft is asseblief, chimpansee is sjimpansee.

Veel woorden hebben zich net iets anders ontwikkeld. Geur betekent smaak, vinnig is snel. Tegen keuken zeggen ze hier kombuis, want zo heette 't maandenlang op de boot, dus dat hebben ze maar zo gelaten. Het woordje bliksem vervult zo'n beetje de functie van het immer veelzijdige fuck en kan dienen om mee te vloeken, te schelden, te dreigen, verbazing te uiten, wat u wil. Maar niet voor bliksem, natuurlijk, dat heet hier weerlig.

De uitspraak is al helemaal maf. We moeten héél stadig spreken om iets van elkaar te verstaan, en dan nog.

Mooi is ook dat veel Afrikaanse woorden op hun beurt door de Britten zijn opgepikt. Zo zeggen de Engelstaligen hier allemaal jasses, very lekker en stop talking kak, dude. (en wij maar shit zeggen – waar is de logica, mensen?)

Al die kruisbestuiving heeft echter allerminst tot taalarmoede geleid. Integendeel, de Afrikaners houden er een rijke smartlappencultuur op na, met prachtige liederen van grootheden als Zak van Niekerk, van wie ik ook onmiddellijk een dubbel-CD heb aangeschaft.

Nog een aantal van onze favoriete woordjes:

kuier  =  bezoeken
bobbejaan  =  baviaan (dus dát betekent het!)
donkie  =  ezel
grondboontjie  =  pinda
grote broer koekeloer  =  big brother is watching
hanswors  =  clown
horlosie  =  klok
kameelperd  =  giraffe
kiekie  =  foto
kitskos  =  fastfood
piesang  =  banaan
skootrekenaar  =  laptop
suiglekker  =  lollie
tamatiesop  =  tomatensoep
verniet  =  gratis

Als afsluiter nog een klein practicum:

Het wonderbaarlijke verhaal
Hoe die olifant aan sy slurp gekom het.


Veel leesplezier!